Overlijdensakten

Een overlijden werd geregistreerd in de gemeente van overlijden in een overlijdensakte.

Als iemand niet in zijn eigen woonplaats overleed, stuurde de ambtenaar van de burgerlijke stand een extract of uittreksel van de akte naar zijn collega in de desbetreffende woonplaats. Deze schreef het extract in het register van overlijden. Het overlijden van een persoon kan dus twee keer geregistreerd zijn.

De overlijdensakte uit de burgerlijke stand bevat:

• de naam, voornamen, beroep, geslacht, leeftijd en woonplaats van de overledene
• de datum van aangifte en de datum en het tijdstip van overlijden
• de namen van de aangevers, waarbij ook een eventuele (familie)relatie wordt vermeld
• de namen van de ouders van de overledene
• de namen van de huwelijkspartner(s)

In de oudere overlijdensakten ontbreken vaak de gegevens van de ouders. Soms werd ook het adres vermeld waar de persoon overleed.

Online raadplegen

Doodsoorzaak verdrinking

De doodsoorzaak is niet via de overlijdensakte te achterhalen. Alleen als de overledene is verdronken, wordt dit vermeld. Langs de Zeeuwse kust spoelden regelmatig lijken aan van personen die ergens op zee of in de Zeeuwse stromen waren verdronken. In dat geval werd een overlijdensakte opgemaakt in de gemeente waar het lijk was gevonden of aan land was gebracht. Vanaf 1955 wordt zo’n document ‘akte van lijkvinding’ genoemd.

Voorbeeld Op 28 maart 1845 wordt het overlijden aangegeven van Krijn Antonisse, 32 jaar oud. Hij is kwartiermeester bij het Nederlandse Loodswezen te Vlissingen en is volgens de overlijdensakte verdronken door het omslaan van de roeiboot ten westen van Vlissingen. Burgerlijke stand Vlissingen 1845 aktenummer 80.

Levenloos geboren kinderen

Als een kind dood ter wereld kwam of overleed voordat de aangifte van de geboorte plaatsvond, werd alleen een overlijdensakte opgemaakt.

Opmerkelijk is dat in Zeeland de levenloos geborenen tot 1840 ook gewoon met een voornaam werden aangegeven. Op het eiland Tholen werd dit gebruik zelfs 20 jaar langer voortgezet.

Voor de inschrijving van de akten van de levenloos geborenen was tot ongeveer 1863-1878 een afzonderlijk gedeelte achterin het overlijdensregister gereserveerd. Daarna werd de akte van aangifte van een levenloos geboren kind tussen de andere overlijdensakten ingeschreven.

Nauwkeurigheid

De vroege overlijdensakten van de burgerlijke stand zijn niet altijd nauwkeurig! Zeker in de eerste decennia van de burgerlijke stand werden de geboorteplaats en de namen van de ouders in de overlijdensakten vaak niet of onjuist vermeld. Vertrouw daarom niet klakkeloos de opgegeven leeftijd van de overledene. Pas na verloop van tijd worden de gegevens in de akten nauwkeuriger.