Bestuurders en ambtenaren tot 1811

Het ‘overheidsapparaat’ was voorafgaand aan de Franse Tijd van zeer beperkte omvang. Hoe kom je meer te weten over bestuurders en ambtenaren in de periode tot 1811? Het Zeeuws Archief zet een aantal bronnen over functionarissen op een rij.

De akten van aanstelling en de instructies behorend bij de aanstelling zijn te vinden in de resolutieboeken van het bestuur dat de ambtenaar aanstelde.

De uitbetaling van het traktement of salaris staat opgetekend in de financiële administratie. Je kunt deze stukken terugvinden in de archieven van de gewestelijke besturen en van de stadsbesturen en andere plaatselijke overheden. Je kunt deze inzien in het Zeeuws Archief en bij de gemeentelijke archiefdiensten, waar de archieven worden bewaard. Hierin is ook meer informatie over de bestuurders zelf te vinden.

Doorgaans zijn er geen alfabetische toegangen op de resolutieboeken, zodat het doornemen ervan een tijdrovend karwei is.

Gewestelijke functionarissen 1578-1809

De aanstelling en instructies van de gewestelijke functionarissen uit de periode 1578-1809 werden ingeschreven in de zogenaamde ‘registers van commissiën en instructiën’. Deze serie van acht imposante registers bevindt zich in het archief van de Staten van Zeeland (inv.nrs 1667-1675).

De registers zijn primair ingericht op functie. De commissie en instructie voor de eerste, op een bepaalde functie benoemde persoon werd in zijn geheel ingeschreven. Alle opvolgers werden vervolgens in de kantlijn bijgeschreven, met vermelding van de datum van benoeming. Voor hen gold dezelfde instructie. Er worden geen nadere persoonlijke gegevens van de benoemde functionaris vermeld. Bij minder bekende personen moet aan de hand van andere bronnen worden vastgesteld dat het om de gezochte persoon gaat.

De gehele serie is gedigitaliseerd en op persoonsnaam en functie toegankelijk via ‘Zeeuwen Gezocht’.

In de bijlagen of acquitten bij de rekeningen van het ambtgeld, dat vanaf omstreeks 1685 werd geheven, zijn ook veel namen van personen in dienst bij de gewestelijke overheid te vinden. Zeeuws Archief, Rekenkamer van Zeeland.

Bataafs-Franse tijd

De Franse Tijd leverde ook op het gebied van de registratie van ambtenaren een toenemende bureaucratie op en dat is een voordeel bij stamboomonderzoek. In de archieven van de Gewestelijke Besturen van Zeeland, de Prefectuur en het Departementaal Gerechtshof bevinden zich diverse registers uit de periode 1802-1814 met namen van gewestelijke en lokale bestuurders en ambtenaren. Al deze registers zijn toegankelijk op persoonsnaam via ‘Zeeuwen Gezocht’.

Zoeken in Zeeuwen Gezocht

Het Zeeuws Archief heeft namen van bestuurders en ambtenaren uit verschillende bronnen toegevoegd aan de personendatabase Zeeuwen Gezocht.