Zeeland is van oudsher een migratieprovincie. Mensen komen, mensen gaan. Voor degenen die weg wilden boden vooral de reizen met een van de handelscompagnieën vele mogelijkheden om in verre oorden te gaan wonen. Anderen zagen weer mogelijkheden zich in Zeeland te vestigen.
Over en weer werden taal, gewoonten en gebruiken geïntroduceerd en overgenomen als onderdeel van de Zeeuwse cultuur of als onderdeel van een ‘vreemde’ cultuur. Maar volledige integratie, de zogenaamde ‘smeltkroes’ vond en vindt niet altijd plaats. Immigranten en emigranten zijn trots op hun eigen cultuur en willen graag stukjes daarvan behouden, koesteren en uitdragen.
Echte globetrotters
Misschien heb jij wel familieleden die Zeeland hebben verlaten. Zeeuwen zijn namelijk echte globetrotters. Zo kan het zijn dat je ineens het Zeeuws-Vlaams dialect in de jungle van Brazilië hoort, of dat je een stadje met de naam Zeeland in Noord-Amerika tegenkomt. Wist jij dat het Surinaamse Parbo-bier is uitgevonden door twee Zeeuwse broers? En mogelijk ontdek je zelfs dat je familie van de voormalige Zuid-Afrikaanse president Frederik Willem de Klerk bent.
Beroemde schepen
Tot halverwege de twintigste eeuw waren er twee manieren om een grote reis te maken: over land, te voet of met een vervoersmiddel, of over zee per schip. Bekende schepen die op Nederlands-Indië voeren waren: Slamat, Sibajak, Indrapoera, Baloeran, Dempo, en Willem Ruys. Al deze schepen werden gebouwd bij scheepwerf De Schelde in Vlissingen. Van alle passagierschepen ooit in Nederland gebouwd was de Willem Ruys de meest luxueuze. Het schip had onder andere roltrappen en automatische deuren, en er was plaats voor 840 passagiers in drie verschillende klassen, die streng gescheiden waren. De Willem Ruys voer tot 1958 in lijndienst op Indonesië.
De Holland Amerika Lijn
Vanaf 1872 werd er met de oprichting van de Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij (NASM), later de Holland Amerika Lijn (HAL), een directe stoomvaartverbinding tussen Rotterdam en New York mogelijk. De meeste Zeeuwen reisden vanaf circa 1880 met een schip van de HAL naar Amerika. Zeeuws-Vlamingen vertrokken vaker vanuit Antwerpen, vooral met de Red Star Line, die tussen 1872 en 1934 naar New York voer.
