Het Zeeuws Archief is gevraagd om dit jaar de Nederlandse bijdrage te leveren aan een digitale Europese expositie ter gelegenheid van Internationale Archievendag op 9 juni 2021.
Deze Europese Archives Challenge heeft als thema: Cycling. De keuze was niet moeilijk. Zeeland: land en zee, Deltawerken en fietsende jeugd. Een mooiere combinatie kun je haast niet bedenken. Het Zeeuws Archief fietst op International Archives Day mee met scholieren over de Oosterscheldekering en levert met deze sportieve Zeeuwse foto een mooie nationale bijdrage met internationale allure.
Fietsen over de Oosterscheldekering
Dinsdag 10 juni 1986 stapten zo’n honderd scholieren op de fiets om als een van de eersten over de Oosterscheldekering te rijden. Ze deden dat op uitnodiging van de toenmalige burgemeester van Veere, G.W. van Montfrans-Hartman. Omdat het werkeiland Neeltje Jans bij het grondgebied van de gemeente Veere hoort, had zij de groepen 7/8 van de basisscholen in de gemeente Veere uitgenodigd om deze spectaculaire tocht over de pijlerdam in aanbouw te maken. Zelf reed ze ook mee.
De toenmalige directeur van basisschool De Wegwijzer uit Serooskerke (W) herinnert het zich nog goed en vertelt aan de hand van de foto: “We rijden hier met groep 8, de eerste groep 8 van de basisschool [tot dat jaar klas 6. Red.], en mochten de eerste weggebruikers zijn van de verbinding tussen Noord-Beveland en Neeltje Jans. Het was dus een officieuze ingebruikname van de weg over de kering. Op het voormalig werkeiland hebben we toen in het Topshuis een tentoonstelling bezocht en we zijn ook in een van de pijlers geweest. Natuurlijk hebben we daarvoor in de klas aandacht besteed aan de Deltawerken.”
Tijdens het bezoek aan het ir. J.W. Topshuis nam een vertegenwoordiger van Rijkswaterstaat uit handen van de scholieren de Veerse vlag in ontvangst, zodat die tijdens de officiële ingebruikstelling van de Oosterscheldekering kon worden gehesen. De leerlingen van de vijf Veerse basisscholen werden uitgebreid voorgelicht over de pijlerdam en maakten een rondvaart over de Oosterschelde.
Geliefd bij fietsers
Feitelijk waren de scholieren niet de eerste fietsers die over dit stuk van de kering mochten fietsen. Dat waren de wielrenners van de Ronde van Midden-Zeeland. Op 24 mei 1986 koersten zij over de pijlerdam. Het wegdek was toen nog niet bestraat, dus waren er over een lengte van 1 kilometer rubberen matten neergelegd.
De 9 kilometer lange weg over de kering, die de verbinding vormt tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland, is nog steeds een geliefd traject voor wielerrondes. Vanaf 2013 wordt het NK Tegenwindfietsen op de kering gehouden en op 5 juli 2015 finishte de 2e etappe van de Tour de France op Neeltje Jans.
Internationale allure
De pijlerdam in de Oosterschelde staat wereldwijd bekend als een waterbouwkundig hoogstandje, waarbij het zoutwatermilieu – dat van de Noordzee over gaat in de Oosterschelde – behouden blijft. Bij stormvloed of springtij kunnen uit veiligheidsoverwegingen de schuiven worden gesloten. De dam maakt onderdeel uit van de Deltawerken die het zuidwestelijke kustgebied van Nederland moeten beschermen tegen overstromingen.
De Oosterscheldekering, met halverwege het voormalige werkeiland Neeltje Jans, is geopend op 4 oktober 1986. Koningin Beatrix stelde die dag officieel de kering in gebruik. De Veerse vlag die de scholieren uit de gemeente Veere hadden aangeboden aan Rijkswaterstaat, wapperde fier in de wind.
Fiets mee op International Archives Day
Archiefstukken uit zestien archieven uit zestien landen in de Europese Unie doen in 2021 mee aan de International Archives Week Challenge rondom het thema Cycling (fietsen): België, Bulgarije, Cyprus, Duitsland, Estland, Finland, Hongarije, Kroatië, Ierland, Italië, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Slowakije, Slovenië.
De Challenge is een initiatief van de archieven uit Celje (Slovenië) en Ieper (België). In het midden van deze Archiefweek, georganiseerd door de International Council on Archives (ICA) vieren we wereldwijd Internationale Archieven Dag. Op die dag, 9 juni, besteden we extra aandacht aan de archieven en collecties die we beheren en laten we zien wat we in huis hebben. Fiets 9 juni digitaal met ons mee door de archiefdepots!
Digitale Europese expositie over fietsen
Bekijk de digitale expositie 2021 International Archives Week Challenge – Cycling:
Publication 2021 International Achives Week Challenge – Cycling
Zeeuws Archief, Beeldank, Zeeuws Archief, Historisch-Topografische Atlas Veere (HTAV), toegang 2870, nr 420.
De voormalige directeur van Basisschool De Wegwijzer uit Serooskerke (W).
Bibliotheek van Zeeland, Krantenbank Zeeland, Provinciale Zeeuwse Courant 11 juni 1986.
Bibliotheek van Zeeland, Krantenbank Zeeland, Provinciale Zeeuwse Courant 9 mei 1986.
https://www.tacxproclassic.nl/historie/
https://www.rijkswaterstaat.nl/water/waterbeheer/bescherming-tegen-het-water/waterkeringen/deltawerken/oosterscheldekering