Lesmateriaal
De basis van het onderdeel lesmateriaal wordt gevormd door 7 lessen:
- Voorbereiding
- De uitreis
- West-Afrika op de kust
- West-Afrika de oversteek
- West-Indië op de kust
- De thuisreis naar Middelburg
- De afsluiting – Een nieuwe reis
Het onderwerp trans-Atlantische slavenhandel wordt ingeleid door een algemene introductie en achtergrondinformatie over het onderwerp. De zeven lessen zijn onderverdeeld in kleine stukjes: sub-lessen. Elke sub-les belicht een ander deel van de reis. Aan de lessen 1-6 zijn onder de kop ‘Extra’ verdiepingslessen toegevoegd: kijk-, zoek- en discussieopdrachten. Les 7 bestaat uit verwerkingslessen en -suggesties.
Het grootste gedeelte van de website wordt gevormd door de lessen over verschillende onderwerpen betreffende de driehoeksreis, waarvan de trans-Atlantische slavenvaart onderdeel uitmaakt. Verder bevat de website onder meer webtips, uitleg over het project, een docentenhandleiding waarin ook de antwoorden op de vragen en opdrachten zijn opgenomen en een colofon. In het project wordt gewerkt met teksten, illustraties en bewegend beeld.
Werkbladen
De lessen sluiten aan bij de verschillende vakgebieden in het onderwijs. In de lessen komen diverse vakken aan bod: wereldoriëntatie/geschiedenis/aardrijkskunde, taal, rekenen en maatschappelijke oriëntatie. Vooral bij dat laatste vak komt ook de huidige stand van zaken rondom mensenhandel aan de orde. Deze onderwerpen worden ook in de vorm van discussieopdrachten aangeboden.
De werkbladen bevatten bijvoorbeeld een rekenoefening over het inkopen van voorraden, een taaloefening over het lezen of opstellen van een contract, een historische georiënteerde oefening die aandacht besteedt aan de achtergrond van een deel van de reis (bijvoorbeeld het leven aan boord), een aardrijkskundige invulling over de lengte van een bepaald deel van de reis of de geografische eigenschappen van een gebied, een oefening die aandacht besteedt aan de maatschappelijke en ethische kanten van de gebeurtenissen, etc.
Voor de verwerking van de stof kunt u de werkbladen gebruiken. De werkbladen worden aangeboden als PDF-link per onderdeel van de reis en kunnen gemakkelijk worden uitgeprint.
Discussieopdrachten
Aan de lessen 1-6 zijn onder de kop ‘Extra’ verdiepingslessen toegevoegd: kijkopdrachten, zoekopdrachten en discussieopdrachten. Vier lessen van het project bevatten een discussieopdracht met betrekking tot het onderwerp van de les. De discussie kan als introductie over het onderwerp gevoerd worden, de leerlingen gaan dan zelf nadenken over het onderwerp.
Er kan ook gekozen worden voor het voeren van een discussie na het maken van de werkbladen over het onderwerp. De leerlingen weten dan meer van het onderwerp af en kunnen hun eigen kennis toepassen tijdens het voeren van de discussie.
Opbouw
De discussieopdrachten zijn opgebouwd uit twee onderdelen: ‘toen’ en ‘nu’.
Het onderdeel ‘toen’ bevat informatie over het verleden van het betreffende onderwerp met een aantal vragen waaruit een discussie kan ontstaan. De vragen kunnen dienen als start van een discussie. Uiteraard kan van de vragen worden afgeweken, dit ligt helemaal aan de discussie die ontstaat.
Het onderdeel ‘nu’ bevat informatie over het discussieonderwerp in onze tijd dat vergeleken kan worden met hoe de situatie ‘toen’ was. Aan de hand van de vragen kan een discussie ontstaan. Ook hier geldt dat de er van de vragen kan worden afgeweken, ook hierbij ligt dat aan de discussie die ontstaat.
Hulp bij discussies in de klas
Op internet zijn verschillende publicaties te vinden die als hulp of leidraad kunnen worden gebruikt bij het behandelen van controversiële onderwerpen in de klas. Twee voorbeelden:
- Controversiële onderwerpen in de klas – Een informatief informatief pakket over het behandelen van heftige meningsverschillen in de klas. Een productie van VORMENvzw – expertisecentrum mensenrechten- en kinderrechteneducatie Vlaanderen. Op de laatste bladzijde van deze publicatie is een uitgebreide bibliografie opgenomen.
- Handboek vakdidactiek maatschappijleer. Een uitgave van het Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken en ProDemos. Hoofdstuk 8.4 biedt handvatten voor het behandelen van gevoelige of omstreden onderwerpen in de klas.