Pilot 'Reizen in de Tijd door Zeeland'

Wie wat bewaart heeft wat! Maar wat is het bewaren waard en hoe doe je dat: bewaren? Daarover gaat het in de bezoekles ‘Het bewaren waard’, een nieuwe educatieve activiteit van het Zeeuws Archief in de doorlopende erfgoedleerlijn ‘Reizen in de Tijd door Zeeland’. De bezoekles voor groep 6 van het primair onderwijs is vanaf september 2024 te boeken via de website ‘Reizen in de Tijd’.

De provinciale doorlopende erfgoedleerlijn ‘Reizen in de Tijd door Zeeland’ startte in 2021. Aan het project werken Zeeuwse erfgoedinstellingen (musea en archieven) en Zeeuws basisscholen mee. ‘Reizen in de Tijd’ bestaat uit twee rode draden: ‘Wie ben ik?’ en ‘Wie wat bewaart.’ Elke rode draad bevat een aantal thema’s die verdeeld zijn over acht leerjaren.

Aansluiting Zeeuws Archief

Het Zeeuws Archief sloot in 2023 aan bij dit erfgoededucatieproject. Vervolgens werd een projectgroep geformeerd met medewerkers en vrijwilligers van Cultuurkwadraat, Kunsteducatie Walcheren, Papier Souvenir, basisschool de Vlissingse Schoolvereniging (VSV) en het Zeeuws Archief. Het Zeeuws Archief kreeg in de rode draad ‘Wie wat bewaart’ het thema ‘De kroniek van…’ voor groep 6 toegewezen. Dit thema gaat over bronnen en bewaren. Op basis van bewaarde bronnen (documenten die belangrijke informatie over jouzelf bevatten) kun je een kroniek schrijven over jezelf. De nieuwe bezoekles die werd ontwikkeld kreeg dan ook de titel: ‘Het bewaren waard’.

Het bewaren waard

In de bezoekles leren scholieren uit groep 6 dat ze allemaal een eigen, persoonlijk archief hebben. Dat archief bestaat uit documenten die er zijn omdat zij er zijn. Bijvoorbeeld een fotoboek met foto’s uit hun baby- en kleutertijd, een vriendenboekje, een dagboek, schoolrapporten, een zwemdiploma. Later komen daar andere documenten bij, zoals een profielwerkstuk, studiediploma’s, een benoemingsakte, de koopakte van een huis en een testament. Ook digitale documenten, zoals e-mailcorrespondentie en sociale media horen daarbij. Al die documenten zijn bronnen die iets over henzelf vertellen. Die bronnen zijn het bewaren waard en vormen hun persoonlijke archief. Ze leren in de les ook bronnen zoeken en vinden, selecteren, beschrijven en ordenen.

Geslaagde pilot

In april 2024 vond de pilot van de bezoekles plaats. Leerlingen van groep 6 van de Vlissingse Schoolvereniging namen ieder een document uit hun eigen persoonlijke archief mee. Een document dat volgens hen een bron is die belangrijke informatie over henzelf bevat en daarom het bewaren waard is. In de studiezaal van het Zeeuws Archief liet archivaris Anneke van Waarden-Koets zien welke bronnen in de archiefdepots worden bewaard. Die archiefdepots zijn alleen toegankelijk voor de medewerkers van het Zeeuws Archief. Bij hoge uitzondering mochten de leerlingen zelf op zoek naar twee bronnen die in het Zeeuws Archief worden bewaard en te maken hebben met school: een oude schoolfoto en een schoonschrijfschrift. In de ondergrondse archiefdepots moesten de zesdegroepers een code kraken om de opbergplaatsen van de documenten te ontdekken. De gevonden documenten werden meegenomen naar de studiezaal en bij de andere documenten uit het Zeeuws Archief gelegd.

Vervolgens gingen de leerlingen in groepjes aan de slag met hun eigen meegebrachte documenten. Aan de hand van een door Papier Souvenir ontworpen werkblad analyseerden ze hun documenten, gaven ze aan waarom hun document het bewaren waard is en ze overlegden over de meest handige manier van ordenen. Best moeilijk, maar gelukkig waren er drie archiefdocenten en een archivaris aanwezig om te helpen waar het nodig was. Het resultaat mocht er zijn! De leerlingen konden goed beredeneren waarom ze voor een bepaalde ordeningsmethode hadden gekozen en aangeven of de documenten die ze hadden meegenomen geschikt zijn als bron om een kroniek over henzelf te kunnen schrijven.

Bezoekles boeken

Leerkrachten van groep 6 van het primair onderwijs kunnen de bezoekles ‘Het bewaren waard’ vanaf september 2024 boeken via de website ‘Reizen in de Tijd’. Daar zijn ook de specificaties en de spelregels te vinden.

Vragen? Neem contact op via educatie@zeeuwsarchief.nl voor meer informatie.