Conserveren

Conserveren is niet alleen belangrijk voor het behoud van papieren archiefstukken. Juist bij digitalisering van archieven en collecties is conserveren onmisbaar. Het Zeeuws Archief heeft alle expertise in huis om alle restauratie- en behoudswerkzaamheden zelf uit te voeren.

Papier, perkament en andere objecten die behoren tot ons cultureel erfgoed raken in verval door allerlei oorzaken: omgevingsfactoren zoals vocht en luchtverontreiniging, maar ook door verval van het materiaal zelf, veelvuldig gebruik van het object of slecht uitgevoerde reparaties.

De belangrijkste rol van de restaurator en de behoudsmedewerkers is dit verval te vertragen en zo de archiefstukken voor de toekomst te behouden. De restaurator heeft de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren, voert zelf uit en adviseert: de strategische planning, diagnostisch onderzoek, het opstellen van conserveringsplannen en behandelingsvoorstellen, preservering (preventieve conservering), restauraties en documentatie van observaties en mogelijke ingrepen.

Behoudswerkzaamheden

Wanneer het Zeeuws Archief nieuwe archieven of archiefstukken ontvangt, controleren behoudsmedewerkers deze op schimmel en insecten. In geval van schade wordt een notitie gemaakt, zodat deze later hersteld kan worden. Alle archieven en archiefstukken worden verpakt in speciale zuurvrije archiefdozen.

De archiefbewaarplaatsen van partners waarmee het Zeeuws Archief een dienstverleningsovereenkomst heeft, vallen ook onder de zorg van conservering.

Bij uitleningen van archiefstukken aan musea controleren de behoudsmedewerkers de stukken voordat deze het Zeeuws Archief verlaten. Eventueel worden kleine restauraties uitgevoerd, waarna de stukken al dan niet ingelijst worden verpakt voor transport. Na afloop, wanneer de stukken retour komen, wordt opnieuw een controle uitgevoerd.

In opdracht van derden voert het Zeeuws Archief behoudswerkzaamheden uit zoals schimmelcontrole en herverpakking.

Digitaliseren

Conservering is bij digitaliseren onmisbaar. Het Zeeuws Archief digitaliseert archieven en collecties of delen hiervan:

• Digitaliseringsprojecten met archieven in eigen beheer met of zonder ondersteuning van het bureau Metamorfoze
• Digitaliseringsprojecten van andere archiefinstellingen of archiefvormers
• Digitalisering van archiefstukken op aanvraag van bezoekers.

Voorwaarde voor digitaliseren is dat het archiefmateriaal in goede staat is. De behoudsmedewerkers van het Zeeuws Archief verrichten daartoe een materiële voorbewerking. Daarbij wordt elke pagina bekeken en beoordeeld. Scheuren en vouwen worden gerepareerd en gladgestreken. Kunststof en metaal worden uit de stukken verwijderd.

Grote projecten

De archieven en collecties in beheer bij het Zeeuws Archief behoeven voortdurend conservering. Een aantal werkzaamheden worden op projectbasis uitgevoerd. Het gaat hierbij altijd om grote projecten die minimaal een jaar in beslag nemen. Enkele voorbeelden:

• Conserveren van charters oftewel perkamenten stukken eventueel met zegels. De werkzaamheden bestaan uit: droogreiniging, eventuele herstelwerkzaamheden, bevestiging op een kartonnen plaat en herverpakking. Over het algemeen gaat het hierbij over grotere aantallen van 500 stuks of meer.
• Herverpakking van archieven en collecties waarvan de verpakkingen niet meer voldoen aan de geldende normen.