Een bron die inzicht kan geven in het huishouden van jouw voorouders is het bevolkingsregister. Het Zeeuws Archief heeft alle openbare bevolkingsregisters gedigitaliseerd en online gepubliceerd.
Bevolkingsregisters zijn ingevoerd vanaf 1811. Vanwege privacy zijn gegevens jonger dan 110 jaar nog niet gepubliceerd. De bevolkingsregisters zijn doorzoekbaar in de personenzoekmachine Zeeuwen Gezocht. Bijzonderheden over deze bron lees je in onze gelijknamige zoekgids.
Om een indruk te geven welke informatie je in de bevolkingsregisters kunt aantreffen, nemen we de levens van zeven Zeeuwen onder de loep: een jong meisje, een notabele, een in zijn tijd bekende fotograaf, een onderwijzeres en directrice, een nationale held, een horecaondernemer en een vroedvrouw. Al eerder leerden we hen kennen via de memories van successie.
Alle gegevens hieronder, met uitzondering van de fotobijschriften, zijn afkomstig uit de bevolkingsregisters.
Gehuwd maar niet samenwonend
Fotograaf Abraham van Overbeeke uit Terneuzen overleed 78 jaar oud op 6 juni 1914. Het bevolkingsregister van Terneuzen onthult dat hij 10 december 1890 in de gemeente werd ingeschreven. Zijn geboortedatum, 4 januari 1836, is geregistreerd, evenals zijn geboorteplaats Breskens, en zijn vorige woonplaats: Schoondijke.
Het woonadres in Terneuzen is vermeld als een wijkletter en een nummer. Te zien is dat hij driemaal van adres veranderde: van D86 naar G59 naar H36. Verder wordt duidelijk dat hij fotograaf is van beroep, lid is van de Nederlands Hervormde kerk, en dat hij is getrouwd. Toch is op zijn adres van een echtgenote of kinderen geen spoor te bekennen.
Bekijk de inschrijving in het bevolkingsregister van Abraham van Overbeeke in:
Afwisselend in Veere of Middelburg
De 80-jarige Charlotta Adriana Zoeller overleed op 29 september 1916. Zij was onderwijzeres in handwerken geweest, en directrice van het Tehuis voor Dienstboden in Middelburg.
Charlotta werd 23 juni 1836 geboren in Veere. Volgens het bevolkingsregister woonde ze daar met haar ouders en twee oudere halfbroers, Willem en Jacobus. Haar vader, geboren in 1796 in Middelburg, was griffier en had zich in 1801 in Veere gevestigd. Zijn eerste vrouw was in 1795 in Veere geboren en daar overleden op jonge leeftijd in 1834. Hij hertrouwde met Charlotta’s moeder, eveneens geboren in Veere, die zich bij het gezin vestigde op het adres B52. Het gezin verhuisde in 1840 naar Middelburg, waarna een familielid van Charlotta’s moeder, en diens echtgenote, het huis in Veere gingen bewonen.
De bevolkingsregisters van Middelburg uit het midden van de 19e eeuw zijn niet bewaard gebleven. Charlotta komt pas weer in beeld in 1863, toen zij opnieuw in Veere ging wonen. Ze trok in bij de ongehuwde broer en zusters van haar moeder die een huis bewoonden aan de haven met het adres A55k. Haar oom was secretaris van Veere. Nadat haar tantes en als laatste haar oom was overleden, verhuisde ze in 1880 terug naar Middelburg.
Terug in Middelburg vestigde zich op het adres Lange Noordstraat L185. Bij beroep werd ingevuld: ‘onderwijzeres handwerken’. Later verhuisde ze naar Bogardstraat D41 en daarna D49. Daar woonde ze tot haar overlijden in 1916.
Bekijk de inschrijvingen in het bevolkingsregister van Charlotta Adriana Zoeller,
- in Veere (1), Veere (2), Veere (3)
- in Middelburg
Woning van een zeeman
Jacob Hobein werd een nationale held, nadat hij op 19 maart 1831 de Nederlandse vlag wist te redden uit een sloep die in handen van de Belgen dreigde te raken. De in Den Haag geboren Hobein werd geridderd en maakte carrière in de marine. Hij overleed 10 april 1888 in Vlissingen.
Hobein was stuurman toen hij zich in 1850 vestigde aan de Breewaterstraat in Vlissingen. Zijn vrouw woonde al op het adres, samen met een aantal van haar familieleden waaronder een schilder. Ze was winkelier van beroep. Op hetzelfde adres waren ook niet-familieleden ingeschreven zoals een stuurmansleerling en twee dienstboden.
In 1853 verliet Hobein Vlissingen tijdelijk. Hij verhuisde naar Groningen. Op het adres staan nog twee mensen met de achternaam Hobein ingeschreven. Ook op dit adres zijn opnieuw niet-familieleden met een zeevarend beroep te vinden.
Rond 1870 woont Jacob Hobein samen met een volgende partner, een uit Groningen afkomstige vrouw, op een nieuw adres is in de Wagenaarstraat in Vlissingen.
Bekijk de inschrijvingen in het bevolkingsregister van Jacob Hobein in:
- Vlissingen (1), Vlissingen (2), Vlissingen (3), Vlissingen (4)
Herbergiers in Zierikzee
Het echtpaar Gerrit Paterik en Lena Bokstal had een tapperij en slijterij aan de Meelstraat B69 in Zierikzee. Ze waren er in 1871 komen wonen. In het bevolkingsregister wordt het beroep van ‘herbergier’ vermeld. Hij was geboren in Zierikzee, zij in Oosterland. Gerrit Paterik (1834) was veel jonger dan zijn vrouw Lena Bokstal (1846), die als eerste, in 1887, zou overlijden.
Bekijk de inschrijving van het herbergiersechtpaar in het bevolkingsregister van:
Vroedvrouw voor het leven
De bij haar overlijden 81-jarige Maria Vermeulen werkte als vroedvrouw in Arnemuiden. Zij overleed in 1850. Volgens het bevolkingsregister werd ze geboren in Steenbergen, op 3 mei 1769. Voor deze periode zijn amper genealogische bronnen beschikbaar, dus dit is een goede vondst. In 1808 was ze vanuit Vlissingen in Arnemuiden komen wonen.
Ze woonde eerst samen met visleurster op het adres A41 en daarna op het adres A65, aanvankelijk bij een vissersfamilie, daarna alleen. Als ze 61 jaar is, woont ze aan de Westdijkstraat 69 in Arnemuiden. Op hetzelfde adres woont een timmermansknecht en zijn gezin.
Op haar 70ste werkt ze nog steeds als vroedvrouw. Ze woont alleen aan de Langstraat. Bij deze inschrijving is aangegeven dat ze weduwe is. Een paar jaar later woont een bijna 40-jaar jongere vrouw bij haar in, die het beroep van dienstbode uitoefent.
Aan het einde van haar leven woont ze aan de Westdijkstraat, in het huis van de familie Sporte, een arbeidersgezin met vier kinderen. De vijfde is op komst als Maria Vermeulen haar laatste adem uitblaast.
- Er zijn tientallen inschrijvingen van Maria Vermeulen in Arnemuiden bewaard gebleven, waaronder: Arnemuiden (1), Arnemuiden (2), Arnemuiden (3), Arnemuiden (4), Arnemuiden (5), Arnemuiden (6), Arnemuiden (7), Arnemuiden (8), Arnemuiden (9)
Onvindbaar
Niet iedereen is te traceren in de bevolkingsregisters. Dat geldt voor Prina van Zweden, die op 9-jarige leeftijd in 1819 in Kapelle overleed. Voor Kapelle zijn geen gegevens uit die tijd beschikbaar. Ook over Ernestus Petrus Cremer, overleden op 78-jarige leeftijd in 1846 in Middelburg, zijn geen gegevens aanwezig; de bevolkingsregisters van Middelburg uit de 19e eeuw gingen tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren.
