BS-H-SvG-1945-05-05

Nieuwe openbare akten burgerlijke stand online

We wensen je een voorspoedig 2021, 1920, 1945 en 1970!

Fotocollage BS-openbaarheidsjaren 2021 G1920-H1945-O1970 (AWK)

Met ingang van 1 januari 2021 zijn namelijk nieuwe akten van de burgerlijke stand openbaar geworden en online raadpleegbaar. Het gaat om zowel data als scans van de geboorteakten van 1920, de huwelijks- en echtscheidingsakten van 1945 en de overlijdensakten van 1970.

Een bijzondere dag

5 mei 1945. De vlag wappert van het gemeentehuis in het Zeeuws-Vlaamse Sas van Gent. Het is een bijzondere dag. “De capitulatie is hedenochtend om acht uur ingegaan”, schrijft de Provinciale Zeeuwse Courant die dag.

Het is druk in de Sasse straten. Heel Nederland bevrijd, dát moet gevierd worden! Groepjes mensen lopen door de stad. Daartussen zien we vier netjes geklede mensen richting het gemeentehuis lopen. “Kijk, de vlag hangt uit, voor ons”, grapt de man tegen de vrouw met wie hij gearmd voor het gemeentehuis staat. De vrouw en de twee mannen die hen vergezellen lachen. Samen stappen ze het gemeentehuis binnen.

Het enige bruidspaar

Voor de man en de vrouw is 5 mei 1945 een extra bijzondere dag. Zij verschijnen die zaterdag voor de ambtenaar van de burgerlijke stand. Ze hebben deze dag namelijk uitgekozen om in het huwelijksbootje te stappen. Dit paar is het enige in Zeeland dat op 5 mei 1945 trouwt voor de burgerlijke stand.

De Westkade (in zuidelijke richting) in Sas van Gent, met in het midden het gemeentehuis Sas van Gent, vóór 1935. Zeeuws Archief, Fotoarchief J. Torbijn, Goes, nr SAS-12.
De Westkade (in zuidelijke richting) in Sas van Gent, met in het midden het gemeentehuis Sas van Gent, vóór 1935. Zeeuws Archief, Fotoarchief J. Torbijn, Goes, nr SAS-12.

De afspraak voor het burgerlijk huwelijk was al ruim van te voren gemaakt. Hun voorgenomen huwelijk moest immers eerst worden afgekondigd in hun beider woonplaats, Sas van Gent. Dat gebeurde op 14 april 1945. Toen konden ze nog niet weten dat 5 mei een extra speciale dag zou worden.

Sas van Gent en het nabijgelegen Westdorpe waren al op 19 september 1944 bevrijd door Canadese en Schotse militairen. De inwoners leven al ruim zeven maanden in bevrijd gebied.

Wie zijn ze?

Franciscus Seraphinus Anthonius Hemelaar is geboren in Axel op 9 december 1912. Vader Leo Hemelaar, fabriekswerker, geeft de geboorte van zijn zoon op 10 december aan bij de burgerlijke stand, in het bijzijn van twee getuigen uit dezelfde woonplaats. Moeder Joanna Maria Claessens blijft thuis bij haar jongste zoontje Franciscus, in het huis nummer A59.

Adriana Cornelia van Gils ziet het levenslicht op 24 juli 1911 in het Noord-Brabantse Fijnaart en Heijningen. Vader Willem van Gils, arbeider, gaat nog meteen dezelfde dag met twee getuigen uit zijn woonplaats de geboorte van zijn dochter aangeven bij de burgerlijke stand. Kraamvouw Geertruida Embregts wacht met de kleine Adriana in hun huis op nummer B18a zijn terugkomst.
Het gezin Van Gils vertrekt rond 1930 naar Sas van Gent, waar vader Willem gaat werken als fabrieksarbeider.

Wat is daarop uw antwoord?

Op hun huwelijksdag zijn Franciscus en Adriana voor die tijd niet meer de jongsten. Franciscus is 32 jaar en heeft een baan als “hulp-kommies bij de Invoerrechten en Accijnsen”. Adriana is 33 jaar oud en “zonder beroep”. Vader Hemelaar is in 1927 overleden, moeder Joanna leeft nog. Ook de beide ouders van Adriana zijn op 5 mei 1945 nog in leven.

Op die vreugdevolle zaterdag in mei zijn bij de sluiting van het burgerlijk huwelijk in elk geval vijf personen aanwezig in het gemeentehuis van Sas van Gent: de ambtenaar van de burgerlijke stand, de bruid en de bruidegom en twee getuigen, beide broers van Adriana. Uit de akte blijkt niet dat de ouders bij de huwelijksvoltrekking aanwezig zijn.

Huwelijksakte Franciscus Hemelaar en Adriana van Gils, 5 mei 1945. Zeeuws Archief, burgerlijke stand, huwelijksregister Sas van Gent 1945.
Huwelijksakte Franciscus Hemelaar en Adriana van Gils, 5 mei 1945. Zeeuws Archief, burgerlijke stand, huwelijksregister Sas van Gent 1945.

Daar staan ze dan, Franciscus en Adriana, hun rechterhanden ineen. Met een ernstig gezicht geven ze antwoord op de vragen die de ambtenaar van de burgerlijke stand stelt: “Ja.” De ambtenaar verklaart hen man en vrouw en ondertekent de huwelijksakte met een zwierige handtekening. Dan zetten bruidegom en bruid hun handtekening en tot slot de beide getuigen. De ambtenaar van de burgerlijke stand overhandigt het trouwboekje en feliciteert de echtelieden met hun huwelijk. Als meneer en mevrouw Hemelaar-van Gils verlaten Franciscus en Adriana het gemeentehuis.

Op 5 mei 1945 hangen de vlaggen uit. Vanwege de bevrijding van Nederland, maar in Sas van Gent ook beetje voor het kersverse echtpaar Hemelaar-van Gils.

Zoeken naar personen

Zelf zoeken naar personen in Zeeuwen Gezocht

Handige zoektips voor Zeeuwen Gezocht

Zoekgidsen Bevolkingsregistratie

Zoekgids Burgerlijke Stand

Zoekgids Familiegeschiedenis