Wie werken er bij het Zeeuws Archief? Waar houden ze zich mee bezig, wat doen zij zoal? En wat is daarvoor nodig? We stellen onze medewerkers graag voor. Dit keer maken we kennis met Dagmar Heijgelaar-Sijnke, medewerker restauratie en behoud.
Dagmar Heijgelaar-Sijnke, medewerkster restauratie en behoud bij het Zeeuws Archief, haalt met grote voorzichtigheid een klein warmteboutje (wat lijkt op een klein ‘strijkijzertje’) over een document. “Ik ben bezig om dit papier te ‘vlakken’; de vouwen en kreukels weg te halen.”
Precisiewerk
“Met Japans papier en stijfsel (lijm) – wat in huis zelf gemaakt wordt – herstel ik ook scheuren. Met het warmteboutje drogen we de lijm en het papier.” Nadat een boek bladzijde voor bladzijde bekeken en zonodig hersteld is, wordt het verpakt in een zuurvrije omslag en in zuurvrije archiefdozen. Deze werkzaamheden doet de afdeling behoud ook voor projecten van Metamorfoze*. Vervolgens worden de stukken gedigitaliseerd.
*Nationaal programma voor het behoud van papieren erfgoed.
Diversiteit in werkzaamheden
Naast deze werkzaamheden controleert Dagmar ‘nieuw aanwinsten’. “Als we nieuwe archieven of stukken binnen krijgen vindt er bemonstering plaats; de stukken worden visueel geïnspecteerd om na te gaan of er schimmel in, of op zit. We kijken of we de stukken moeten behandelen of of ze eerst ontsmet moeten worden, voordat ze in het depot opgeslagen worden.” Ook houdt Dagmar zich bezig met het klimaat ‘in huis’. Een paar keer per jaar worden de depots gecontroleerd op hygiëne, temperatuur en luchtvochtigheid. “Ook doen we kiemgetal metingen. We meten dan het aantal sporen in de lucht, die schimmels veroorzaken.” Dat doen Dagmar en haar collega’s ook op de locaties in Zierikzee, Vlissingen en Terneuzen.
Overigens komt Dagmar vaker op de locatie in Zierikzee, omdat daar ook behoudwerkzaamheden gedaan worden, zoals het verpakken en ontsmetten van nieuwe aanwinsten. “Ik heb redelijk afwisselend werk dus!”
"Beeld spreekt meer dan woorden"
— Dagmar Heijgelaar-Sijnke
Mooiste archiefstuk
Naast papier en perkament kunnen archiefstukken ook foto’s en films zijn. “Fotografische materialen hebben mijn bijzondere interesse” vertelt Dagmar. “Films, foto’s, dia’s, maar zeker ook glasnegatieven. Dat zijn glasplaten met daarop een lichtgevoelig zilverlaagje. Hierop is de afbeelding gedrukt en is vaak een haarscherp beeld.” Volgens Dagmar geeft het mooi de sfeer van de tijd weer. Glas werd gebruikt als negatiefmateriaal, omdat de afdruk veel scherper was dan op papier. Dagmar heeft onlangs een project met films uitgevoerd, waarbij de films beschreven en gedigitaliseerd zijn.
Opleiding
De interesse voor fotografie had Dagmar al tijdens haar opleiding. Ze rondde de studie Kunstgeschiedenis af aan de UVA in Amsterdam, waarbij ze afstudeerde op fotografie. Een paar jaar geleden kwam ze bij het Zeeuws Archief terecht, aanvankelijk op een andere functie. Haar interesse voor de werkzaamheden op de afdeling restauratie en behoud bleven niet onopgemerkt en zo rolde ze daar na verloop van tijd in. “Om de benodigde kennis op te doen heb ik de opleiding ‘behoudsmedewerker erfgoed’ gevolgd. Dat was één dag per week, in Gent. Ik heb daar veel geleerd, maar het meeste leer je in de praktijk!” Dagmar hoopt dit werk nog jaren te kunnen doen. “Voorlopig zitten we niet verlegen om werk. Integendeel: dit werk is never-ending!”