Alles voor de vrijheid!

Iedereen wil vrij zijn. De gevangenen aan boord van de slavenschepen grepen elke kans tot verzet aan. Slechts een enkeling lukte het de vrijheid te herwinnen.

Aflevering 6 van de tv-serie ‘Het Zwarte Verleden van Zeeland’ gaat over Daden van verzet. De uitzending is 1 juli 2021, om 17.13, 19.13, 21.13 en 23.13 uur op Omroep Zeeland.

De Middelburgse Commercie Compagnie (MCC) legde zich in de 18e eeuw toe op de trans-Atlantische handel in tot slaaf gemaakte Afrikanen. Het archief van de MCC geeft gedetailleerde informatie; ook over de daden van verzet aan boord.

Springen of een hongerdood

Zo lang een slavenschip voor de kust van Afrika hielden de gevangenen aan boord hoop. Wanneer zich een mogelijkheid voordeed, sprongen gevangenen overboord. Een enkeling lukte het de vaste wal te bereiken, maar de meesten verdronken of werden verslonden door de vele haaien.
Wanneer het schip vertrok voor de oversteek over de Atlantische Oceaan vervloog alle hoop. Sommige gevangenen weigerden te eten en stierven liever een hongerdood.

Aan boord en in de koloniën

Soms lukte het een aantal mannen om in opstand te komen, bijvoorbeeld door ‘s nachts uit de boeien te breken. Zij probeerden vervolgens bovendeks te komen en vanaf het kuildek het achterdek op te komen. Daar verbleven de officieren van het schip en daar bevond zich ook de gewerenkist. Deze pogingen mislukten vaak en de verzetssstrijders bekochten hun dappere daad meestal met de dood.

Op de plantages in de koloniën probeerden slaafgemaakten te ontsnappen, zich te verbergen in de uitgestrekte oerwouden en samen met andere weglopers in de wildernis een gemeenschap op te bouwen.

Een bijzondere manier om te ontsnappen aan het leven van een slaafgemaakte werd met goed gevolg beproefd door Leonora. Zij ontsnapte van Curaçao door zich te verstoppen aan boord van een schip dat naar Middelburg voer.

In aflevering 6 vertellen Roosanne Goudbeek en Ad Tramper over daden van verzet.