Michiel de Ruyter, Joos de Moor, de gebroeders Evertsen, Banckert en de mensenredder Naerebout hebben allen hun sporen in het Zeeuws Archief nagelaten. De expositie Zeeuwse Zeehelden in het Zeeuws Archief is ingericht in het kader van het 400ste geboortejaar van Michiel de Ruyter.
Sporen van Michiel de Ruyter
ets door Petrus de Jode, 18 x 12 cm. (Zeeuws Archief Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (KZGW), Zelandia Illustrata IV-765)
Over de Zeeuwse jaren van ’s lands grootste zeeheld Michiel de Ruyter is vrij weinig bekend. Toch zijn er bijzondere documenten over de Ruyter te vinden in het Zeeuws Archief. In de tentoonstelling Zeeuwse Zeehelden vertellen archiefstukken, portretten en unieke afbeeldingen van zeeslagen, het verhaal van De Ruyter in zijn Zeeuwse periode en in zijn glorietijd.
Interactieve Vierdaagse Zeeslag
Bijzonder in de tentoonstelling is dat de bezoeker de Vierdaagse Zeeslag (11-14 juni 1666) van dag tot dag kan volgen. Op een groot scherm zijn de verrichtingen te zien van de Hollandse vloot in gevecht tegen de Engelse vloot. De Vierdaagse Zeeslag tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Zeeoorlog (1665-1667) was De Ruyters eerste zeeslag die hij meemaakte als opperbevelhebber van de Hollandse vloot. De Ruyter had met zijn vloot geoefend in het voeren van liniegevechten, hetgeen tot dan toe alleen gebruikelijk was in het landleger. De Vierdaagse Zeeslag was de langdurigste in de zeegeschiedenis. Via een touchscreen zijn de bijzonderheden van de afzonderlijke schepen te bekijken. Het computerspel is ontworpen door Kiss the Frog uit Delft en in bruikleen gegeven door het Nationaal Scheepvaartmuseum te Amsterdam
‘…die blinken zullen d’eeuwen door’
In de expositie Zeeuwse Zeehelden is vanzelfsprekend veel aandacht voor ‘Bestevaer’ Michiel de Ruyter vanwege de herdenking van zijn 400ste geboortejaar. Maar ook andere Zeeuwse zeehelden treden voor het voetlicht. Het tweede couplet van het Zeeuwse Volkslied verhaalt van Joos de Moor, de gebroeders Evertsen, Banckert en de mensenredder Naerebout, namen ‘die blinken zullen d’eeuwen door’. Zij allen hebben hun sporen in het Zeeuws Archief nagelaten.
Onbekende helden
Dat geldt ook voor enkele bij het grote publiek wellicht wat minder bekende Zeeuwse zeehelden die de revue passeren.
In een eigenhandig geschreven verslag vertelt Jacob Hobein over zijn heldendaad in 1831: het redden van de Nederlandse vlag tijdens de Belgische Opstand. Christiaan Cornelis en Aalbert Johan Koens werden als helden geportretteerd nadat zij in 1794 een veroverd kofschip hadden hernomen op de Fransen. De beruchte kaperkapiteins Pierre le Turcq en Nicolaas Jarry waren beroemd vanwege de vele vijandelijke schepen die ze buit maakten tijdens de Vierde Engels-Nederlandse Zeeoorlog (1780-1784).
Speciale aandacht is er voor de Arnemuidse visserfamilie Schroevers. In 1907, dit jaar precies honderd jaar geleden, redden vader Schroevers, zijn vijf zoons en dertienjarige kleinzoon met hun botter VLI 15 de Vijf gebroeders met groot gevaar voor eigen leven de opvarenden van de in nood verkerende Engelse schoener Doris.
Ontmoet de Zeeuwse zeehelden
Ontmoet ‘Bestevaer’ Michiel Adriaenszoon de Ruyter haast in levende lijve in zijn kapiteinshut op de Zeven Provinciën, waar hij een verslag schrijft voor de Staten van Zeeland. Wees getuige van de spectaculaire redding van het VOC-schip de Woestduyn door ‘den onverschrokken’ Naerebout en kom aan boord van het kaperschip de Vlissinger van de beruchte kaperkapiteins Le Turcq en Jarry in de tentoonstelling Zeeuwse Zeehelden.
Opening
De tentoonstelling werd 30 maart 2007 geopend door het overhandigen van twee portretten van beroemde zeehelden aan hun nazaten, Jeanine Naerebout, rechtstreekse afstammelinge van de mensenredder Frans Naerebout, en Frits de Ruyter de Wildt jr., een afstammeling van Michiel de Ruyter in de vrouwelijke lijn.