Veel gestelde vragen - bevolkingsregisters Walcheren

Deze veel gestelde vragenlijst geeft hieronder antwoord op de volgende vragen:

  • Wat houdt het project in?
  • Wie kunnen er meedoen?
  • Hoe kan ik meedoen?
  • Wat levert het project op?
  • Wat zijn bevolkingsregisters?
  • Waarom worden er geen gegevens van de gemeente Middelburg ingevoerd?
  • Zijn er helemaal geen gegevens over bewoners van Middelburg bewaard gebleven?
  • Waarom worden er geen gegevens van de gemeente Vlissingen ingevoerd?
  • Om welke tijdsperiode gaat het?
  • Welke gegevens worden online ingevoerd en gepubliceerd?
  • Bevatten de bevolkingsregisters nog meer informatie dan de gegevens die online worden ingevoerd?
  • Wat betekent de adresaanduiding?
  • Is het vermelde adres te herleiden naar een bestaand huis?
  • Om hoeveel pagina’s en/of scans gaat het?
  • Waarom worden geen gegevens van na 1900 opgenomen?
  • Wanneer is het project begonnen?
  • Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens?
  • Wat is Zeeuwen Gezocht?

Wat houdt het project in?

In het project Wonen op Walcheren voeren vrijwilligers thuis via de computer online gegevens in uit de bevolkingsregisters van voormalige gemeenten op Walcheren.

Wie kunnen er meedoen?

Iedereen met belangstelling voor geschiedenis van Walcheren en een computer met internetverbinding kan meedoen.

Hoe kan ik meedoen?

Belangstellenden kunnen een account aanmaken op het platform Vele Handen en kiezen voor het project ‘Wonen op Walcheren’. Vervolgens worden scans getoond uit de bevolkingsregisters. Deelnemers kunnen zelf bepalen uit welke periode (voor of na 1850) zij gegevens uit de scans online gaan invoeren. Lees altijd voor te beginnen de invoerinstructies!

Wat levert het project op?

Het project geeft inzicht in de bewoning van Walcheren in de periode 1812-1900. De bevolkingsregisters geven een overzicht van personen per adres en daarmee informatie over gezinssamenstelling en huishouding. De beroepen schetsen een beeld van de talrijke rangen en standen – van dienstbode tot grootgrondbezitter, van loonwerker tot kleine zelfstandige. Daarmee zijn deze registers een bijzonder rijke bron voor het leven op Walcheren in de 19e eeuw. Zij maken verdergaand genealogisch en historisch onderzoek naar wonen, werken en leven op Walcheren mogelijk.

Wat zijn bevolkingsregisters?

Na de invoering van de Burgerlijke Stand in heel Nederland in 1811 ontstond bij de overheid al snel de behoefte om in iedere gemeente ook het verloop van de bevolking bij te houden. Opmerkelijk was dat Zeeland bij de invoering van een dergelijke administratie voorop liep. De eerste registers dateren al van 1812. In de Franse tijd werd nog gesproken van het ‘Registre des habitants’ of ‘Registre Civique’, na 1815 veranderde dit in de zogenaamde ‘Bevolkingsregisters’ of ‘Registers van bevolking en inwoning’. Op 28 november 1825 werd het bijhouden van het bevolkingsregister door de provincie voor alle Zeeuwse gemeenten verplicht gesteld. Deze registers bevatten in chronologische volgorde van bewoning een opsomming van de hoofdbewoner, zijn vrouw, kinderen, inwonend huispersoneel, eventueel inwonende familieleden en andere bewoners.

Om de bevolkingsregisters van welke voormalige gemeenten op Walcheren gaat het?

Het project ‘Wonen op Walcheren’ behelst de bevolkingsregisters uit het Zeeuws Archief over de periode 1812-1900: Aagtekerke, Arnemuiden, Biggekerke, Domburg, Gapinge, Grijpskerke, Kleverskerke, Koudekerke, Meliskerke, Nieuw- en Sint Joosland, Oostkapelle, Serooskerke, Sint Laurens, Veere, Vrouwenpolder, Westkapelle en Zoutelande.
De gegevens over Koudekerke werden reeds toegankelijk gemaakt in het proefproject dat begin 2016 is afgerond. De bevolkingsregisters van Middelburg zijn als gevolg van de oorlog verloren gegaan.

Waarom worden er geen gegevens van de gemeente Middelburg ingevoerd?

De bevolkingsregisters van Middelburg van vòòr 1900 zijn als gevolg van de oorlog verloren gegaan.

Zijn er helemaal geen gegevens over bewoners van Middelburg bewaard gebleven?

Hoewel de bevolkingsregisters van Middelburg van vòòr 1900 als gevolg van de oorlog verloren zijn gegaan, zijn er toch nog enige gegevens over bewoners voor handen. Deze gegevens zijn wel minder compleet en minder gedetailleerd.

Adresboeken van Middelburg.
Vrijwilligers van het Zeeuws Archief voeren de namen uit het gedrukte Adresboek van Middelburg in. De oudste is van 1869. Zo is toch nog te achterhalen wie er in de stad woonden.

De bewoningsgegevens van alle mensen die in het gebied ten westen van de Middelburgse vesten woonden, bijvoorbeeld in de wijk ’t Zand, zijn niet verloren gegaan. Dit gebied behoorde toen tot de gemeente Koudekerke en de inwoners staan dus in het bevolkingsregister van die gemeente.

Voor de registratie van frequent verhuizende personen hield de gemeente afzonderlijke registers bij, die al vóór 1900 in gebruik waren genomen en daarna werden voortgezet. Het gaat om bewoners van gestichten (vanaf 1863), schippers (vanaf 1871) en mensen die tijdelijk in de stad verbleven (vanaf 1892). Deze registers zijn al geïndexeerd en opgenomen in de database van de personenzoekmachine Zeeuwen Gezocht.

Waarom worden er geen gegevens van de gemeente Vlissingen ingevoerd?

De bevolkingsregisters van de gemeente Vlissingen worden bewaard in het Gemeentearchief Vlissingen en maken geen deel uit van de archieven en collecties van het Zeeuws Archief. (Het Zeeuws Archief is in 2000 ontstaan na het samengaan van het Rijksarchief in Zeeland, Gemeentearchief Middelburg en Gemeentearchief Veere. Tegenwoordig maken ook de archieven van Waterschap Scheldestromen en de Gemeente Kapelle deel uit van het Zeeuws Archief.)

Om welke tijdsperiode gaat het?

Het project ‘Wonen op Walcheren’ behelst de bevolkingsregisters uit het Zeeuws Archief over de periode 1812-1900. Van niet alle gemeenten zijn gegevens uit de beginjaren beschikbaar. Zo werd in de gemeente Koudekerke in 1826 gestart met het bijhouden van bevolkingsregisters.

Welke gegevens worden online ingevoerd en gepubliceerd?

In het project ‘Wonen op Walcheren’ worden uit de bevolkingsregisters ingevoerd:
– Achternaam
– Tussenvoegsel
– Voornamen
– Geboorteplaats
– Geboortedatum
– Beroep
Op deze gegevens kan tevens na voltooiing van het project worden gezocht. Daarnaast wordt de scan van de betreffende pagina uit het bevolkingsregister aangeboden. Op deze scan zijn meer gegevens te zien.

Bevatten de bevolkingsregisters nog meer informatie dan de gegevens die online worden ingevoerd?

De scans van de bevolkingsregisters geven meestal extra informatie, en hoe recenter, hoe uitgebreider de gegevens. Bij binnenkomst werden ook de datum van inschrijving en het adres vastgelegd. Bij vertrek werd datum van uitschrijving geregistreerd, met de nieuwe woonplaats. Ook tussentijdse veranderingen van adres, beroep en huwelijke staat legde de gemeente vast. Deze informatie is te zien op de scan van de betreffende pagina uit het bevolkingsregister.

Wat betekent de adresaanduiding?

De gemeenten gebruikten in deze tijd een zogenaamd ‘wijknummer’, bestaande uit een letter voor de wijk (de ‘wijkletter’) en een volgnummer van het huis binnen die wijk (het ‘huisnummer’). Bij de meeste plattelandsgemeenten was het dorp zelf ‘Wijk A’ en het omliggende gebied ‘Wijk B’. Ook de volgorde van de nummering was anders dan nu: men volgde één zijde van een straat per ‘bebouwingsblok’: bij een zijstraat ’sloeg men af’ en ging eerst die nummeren. Met het ‘wijknummer’ was een huis altijd uniek geïdentificeerd, vermeldingen van straatnamen in de registers waren makkelijk ter oriëntatie, maar niet noodzakelijk.

Is het vermelde adres te herleiden naar een bestaand huis?

Dat is lang niet zo eenvoudig. Er bestaan voor de meeste Walcherse gemeenten geen kant en klare ‘concordanties’ (herleidingstabellen) van de in de bevolkingsregisters genoteerde nummering per wijk naar de huidige nummering per straat. Ook bleef een oud adres niet altijd hetzelfde. Regelmatig besloot een gemeente de huizen te hernummeren. Doorhalingen van ‘wijknummers’ in de registers kunnen dan ook zowel verhuizingen als hernummeringen betekenen. Uitgebreide bestudering van meerdere pagina’s in een register kan daarin duidelijkheid geven.

Om hoeveel pagina’s en/of scans gaat het?

In totaal worden circa 27.500 scans gepubliceerd. Een scan bestaat vaak uit een linker- en rechterpagina.

Waarom worden geen gegevens van na 1900 opgenomen?

In verband met mogelijk privacygevoelige informatie zijn geen bevolkingsregisters van na 1900 in het project Wonen op Walcheren opgenomen.

Wanneer is het project begonnen?

Het Zeeuws Archief heeft een proefproject met de bevolkingsregisters van de voormalige gemeente Koudekerke gedaan. Dit project is begin 2016 afgerond en de gegevens met scans zijn opgenomen in de personenzoekmachine Zeeuwen Gezocht. De bevolkingsregisters van de overige voormalige gemeenten op Walcheren, die worden bewaard in het Zeeuws Archief, worden in het vervolgproject ingevoerd. Dit vervolgproject is gestart op dinsdag 31 januari 2017.

Wat gebeurt er met de ingevoerde gegevens?

De ingevoerde gegevens worden na controle gepubliceerd in de personenzoekmachine Zeeuwen Gezocht, www.zeeuwengezocht.nl, samen met de scans.

Wat is Zeeuwen Gezocht?

Zeeuwen Gezocht is de personenzoekmachine van het Zeeuws Archief, een database met meer dan 8 miljoen persoonsgegevens, www.zeeuwengezocht.nl.